بیش از یک قرن پیش، سرانجام جنگِ تلخ و پرهزینه‌ی میان دو بنیاد به پایان رسید. دانشمندانِ بنیادِ اول پیروز شدند و به‌سراغ طرحِ همیشگی‌شان رفتند تا امپراتوریِ جدیدی را بر ویرانه‌های امپراتوریِ قدیم بسازند. اما هنوز هم شایعاتی دهان به دهان می‌چرخد که بنیادِ دوم نابود نشده و بازماندگانِ جان‌سختش در پیِ انتقام هستند. حال، دو شهروندِ تبعیدیِ بنیاد ــ یک نماینده‌ی سرکشِ مجلس و یک تاریخدانِ روده‌دراز و ساده‌لوح ــ از ترمینوس عازم شده‌اند تا سیاره‌ی اساطیریِ زمین را پیدا کنند... زمین را پیدا کنند و ثابت کنند که بنیاد دوم هنوز وجود دارد. در این بین، کسی ــ یا چیزی ــ خارج از دو بنیاد گویا رویدادها را طوری می‌چیند و به پیش می‌بَرَد تا به اهدافِ شومِ خود برسد. نماینده‌های هر دو بنیاد، ناخواسته، به‌سوی دنیایی مرموز به نامِ «گایا» کشیده می‌شوند و به‌سوی سرنوشتی غریب و شاید هراس‌انگیز در انتهای جهان...
